Ουραιμικός Κνησμός στη Χρόνια Νεφρική Νόσο

Ο κνησμός της χρόνιας νεφρικής νόσου (ΧΝΝ-ΚΝ), ο οποίος παλαιότερα αναφερόταν ως ουραιμικός κνησμός, αποτελεί σύμπτωμα που εμφανίζεται κυρίως σε ασθενείς με προχωρημένη ΧΝΝ. Το συγκεκριμένο σύμπτωμα είναι αρκετά δυσάρεστο και μπορεί να συνδεθεί με χαμηλή ποιότητα ζωής, κατάθλιψη, διαταραχές ύπνου, ανησυχία. Το ποσοστό των ατόμων που επηρεάζεται από  ΧΝΝ-ΚΝ έχει μειωθεί αρκετά λόγω της αποτελεσματικής αιμοκάθαρσης, παρ’ ότι σημειώνεται ότι τον έχει βιώσει το 40% των ασθενών με ΧΝΝ σε τελικό στάδιο.

Αίτια

Η παθοφυσιολογία του κνησμού ακόμα δεν είναι πλήρως κατανοητή, παρ’ ότι μελέτες δείχνουν ότι η δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, η γενικευμένη φλεγμονή και η υποθρεψία επηρεάζουν την εμφάνιση του κνησμού. Επίσης, οι ασθενείς που παρουσιάζουν κνησμό, εμφανίζουν διαταραχές  νατρίου , φερριτίνης, ασβεστίου, παραθορμόνης , φωσφόρου  σε σχέση με τους ασθενείς που δεν εμφάνισαν το συγκεκριμένο σύμπτωμα.Ο κνησμός παρουσιάζεται κατά κύριο λόγο στο πρόσωπο, το θώρακα και τα άκρα και κυρίως τις ώρες της νύχτας.

Το ποσοστό των ασθενών ΧΝΝ που βιώνουν το συγκεκριμένο σύμπτωμα, έχει ελαττωθεί σημαντικά με την αιμοκάθαρση, ενώ μελέτες αναφέρουν ότι η διάρκεια κατά την οποία ο ασθενής βρίσκεται στο τελικό στάδιο της χρόνιας νεφρικής νόσου επηρεάζει τη σοβαρότητα του κνησμού.

Κλινική εικόνα

Αναφορικά με την κλινική εικόνα του κνησμού, είναι σαφές ότι η ένταση, η διάρκεια και η σωματική του κατανομή διαφέρουν μεταξύ των ασθενών. Ο ΧΝΝ-ΚΝ μπορεί να φέρει αίσθημα σποραδικής δυσφορίας έως πλήρους ανησυχίας, καθώς και νευρικότητα για όλη τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Οι ασθενείς υπό αιμοκάθαρση με χρόνιο κνησμό δεν εμφανίζουν σημαντικές δερματικές διαφορές σε σχέση με ασθενείς που δεν παρουσιάζουν το συγκεκριμένο σύμπτωμα. Ωστόσο, οι ασθενείς με ΧΝΝ-ΚΝ μπορεί να προκαλέσουν εκδορές στο δέρμα τους λόγω του κνησμού, έκζεμα, ή σπανιότερα όζους.

Παράγοντες εμφάνισης

Παράγοντες που μπορούν να πυροδοτήσουν την εμφάνιση του ΧΝΝ-κνησμού:

• ζέστη
• κρύο
• ξηροδερμία, ξύρισμα
• εφύδρωση

Παράγοντες που μειώνουν την ένταση του:

• Φυσική δραστηριότητα
• Ζεστό και κρύο νερό
• Κρύος καιρός
• Λήψη α-ΜΕΑ (ομάδα φαρμακών για την πίεση)

Να σημειωθεί ότι το σύμπτωμα του ΧΝΝ-ΚΝ μπορεί να διαρκέσει για περίοδο μηνών ή και ετών .

Θεραπεία

Η θεραπεία για το ΧΝΝ-ΚΝ περιλαμβάνει επιλογές μεταξύ τοπικών και συστηματικών θεραπειών όπως τοπική θεραπεία με κρέμα καψαϊκίνης, μαλακτικές κρέμες, ανοσοκατασταλτικά σκευάσματα, γ-λινολενικό οξύ και UVB φωτοθεραπεία . 

Οι θεμέλιοι λίθοι της θεραπείας για ΧΝΝ-κνησμός είναι η τακτική και αποτελεσματική αιμοκάθαρση με χρήση βιοσυμβατών φίλτρων .

Συμπέρασμα

Ασθενείς με ΧΝΝ παρουσιάζουν δερματικές εκδηλώσεις, μια εκ των οποίων είναι ο κνησμός, ιδιαίτερα σε προχωρημένα στάδια. Η παθογένεια του κνησμού δεν είναι απόλυτα σαφής, ωστόσο η βασική υπόθεση υποστηρίζει ότι προκύπτει λόγω της διαταραχής του ανοσοποιητικού ή της διαταραχής της ισορροπίας των ενδογενών οπιοειδών ορμονών. Ο ΧΝΝ παρουσιάζεται με μεγαλύτερη συχνότητα σε άνδρες ασθενείς, ενώ οι προτεινόμενες θεραπείες είναι η UVB φωτοθεραπεία  και τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα και σε ορισμένες περιπτώσεις τα αντιισταμινικά και οι ανταγωνιστές των οποιοειδών.

  Δευτέρα, 29 Νοεμβρίου 2021